به دنبال فراخوان تشکلهای متعدد حرکت ملی آزربایجان به تظاهرات برای اعلان همبستگی با ملت عرب الاحواز، جمهوری اسلامی ایران، نیروهای امنیتی زیادی را از شهرهای دیگر به تبریز آورده و جو امنیتی شدیدی ایجاد کرده بود. پرواز هواپیماها بر فراز تبریز ممنوع شده بود و دهها پهپاد نظامی تظاهرات را رصد میکردند. بااینهمه روز شنبه دوم مردادماه ۱۴۰۰ صدها هزار نفر از مردم تبریز از زن و مرد و پیر و جوان در چند نقطه شهر تبریز و اورمیه و دیگر نقاط آزربایجان برای حمایت از عربهای الاحواز به خیابانها آمدند.
تظاهرات کاملاً مسالمتآمیز بوده و هیچگونه خسارتی به اموال عمومی وارد نشده اما نیروهای یگان ویژه ضد شورش و موتورسواران همراه بالباس شخصیهای وزارت اطلاعات به تظاهرات آرام مردم حمله کردند و آنان را مورد ضرب و شتم قراردادند و تعداد زیادی را دستگیر کردند. ارک، جمعیت حقوق بشر آزربایجان دهها فایل صوتی و پیام نوشتاری که در آنها فعالان مدنی و خانوادههایشان مستقیماً توسط مأمورین تهدید شدهاند، در روزهای قبل از برگزاری تظاهرات و همزمان با تظاهرات دریافت کرده است. در چند مورد مأمورین خانوادهها را تهدید میکنند که فرزندان خود را به مقامات امنیتی تحویل بدهند.
همچنین نیروهای امنیتی چندین نفر از فعالان شناختهشده حرکت ملی آزربایجان را قبل از تظاهرات در تبریز، اورمیه و بستانآباد دستگیر کرده بودند. اسامی دستگیرشدگانی که به دست ما رسیده است را ما در اختیار مجامع بینالمللی قرار میدهیم. تاکنون اسامی یازده نفر از بازداشتشدگان قبل از تظاهرات روشنشده است که بعضی از آنان بعد از بازداشت موقت با ضبط تلفنهای موبایلشان آزادشدهاند اما از محل نگهداری چهار نفر از بازداشتیها اطلاعی در دست نیست.
جمعیت حقوق بشر آزربایجان «ارک» از جمهوری اسلامی ایران میخواهد که به سرکوب فعالان مدنی و ویران کردن محیطزیست پایان دهد و کلیه کسانی را که در تظاهرات آرام تبریز دستگیر کرده بدون قید و شرط آزاد کند. حفظ امنیت جانی زندانیان به عهده سران جمهوری اسلامی ایران است. جمعیت «ارک» گزارش سرکوبی اعتراضات مدنی آزربایجانی ها در تبریز و سایر نقاط آزربایجان را همراه با اسامی دستگیرشدگان به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، به خانم میشل باشله کمیسر عالی سازمان ملل و پروفسور جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران، ارسال کرده است و از همه سازمانهای حقوق بشری نیز میخواهد که به رفتارهای سرکوبگرانه جمهوری اسلامی ایران اعتراض بکنند.
مدیر جمعیت حقوق بشر آزربایجان «ارک»
ژاله تبریزی
۲۵ ژوئیه ۲۰۲۱