جمعیت حقوق بشر آذربایجان – ارک درباره حقوق بشر آذربایجانی های ساکن در ایران
به گزارش جمعیت حقوق بشر آذربایجان – ارک خانم “مای ساتو” ، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران، در تازه‌ترین گزارش خود که روز چهارشنبه ۲۲ اسفند منتشر شد، نسبت به وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی کرده است.
گزارشگر ویژه سازمان ملل اعلام کرده است که سرکوب فعالان مدنی، حقوق بشری و سیاسی در ایران همچنان ادامه دارد. در این راستا، هشت فعال آذربایجانی، از جمله هنرمند (مرتضی پروین)، وکیل مدافع حقوق بشر (طاهر نقوی) و دیگر مدافعان حقوق بشر، به‌طور خودسرانه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و در زندان اوین زندانی شده‌اند. همچنین، گزارش‌هایی درباره صدور احکام سنگین، ازجمله اعدام، علیه فعالان سیاسی و اجتماعی منتشر شده است.
به‌عنوان نمونه، شریفه محمدی، فعال کارگری آذربایجانی، که به اعدام محکوم شده بود، پس از بررسی دیوان عالی کشور، حکم اعدامش لغو و پرونده‌اش برای بررسی مجدد به دادگاه انقلاب ارجاع شد.
مایا ساتو در گزارش خود به بحران‌های زیست‌محیطی ناشی از سوءمدیریت مقامات ایرانی پرداخته و تأکید کرده است که آذربایجانی‌ها و سایر اقلیت‌های ملی از سیاست‌های نادرست و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی آسیب دیده‌اند.
خشکسالی، سیلاب‌های شدید، انحراف آب و آلودگی محیط زیست در حاشیه دریاچه اورمیه باعث مهاجرت اجباری، بحران‌های بهداشتی و تشدید مشکلات اقتصادی و اجتماعی برای آذربایجانی ها شده است. همچنین، فعالان محیط‌زیست که نسبت به این مسائل اعتراض کرده‌اند، با سرکوب و بازداشت‌های خودسرانه روبه‌رو شده‌اند.
این گزارش همچنین به افزایش بی‌سابقه اعدام‌ها در ایران طی سال ۲۰۲۴ اشاره کرده و تأکید دارد که جمهوری اسلامی مجازات اعدام را به‌عنوان ابزاری برای سرکوب مخالفان سیاسی و اقلیت‌های ملی به کار می‌گیرد.
بر اساس آمار ارائه‌شده، ۹۰۰ مورد اعدام در سال گذشته ثبت شده که بالاترین تعداد اعدام زنان در دهه گذشته را شامل می‌شود. گزارشگر ویژه همچنین نسبت به اجرای احکام اعدام علیه کودک-مجرمان ابراز نگرانی کرده و خواستار لغو مجازات اعدام شده است.
مای ساتو در گزارش خود اعلام کرده است که بارها از حکومت ایران درخواست سفر به این کشور برای بررسی میدانی وضعیت حقوق بشر را کرده، اما این درخواست‌ها همچنان بی‌پاسخ مانده‌اند.
وی همچنین با اشاره به نبود شفافیت در نهادهای حکومتی، سانسور رسانه‌ای شدید و سرکوب خبرنگاران و فعالان حقوق بشر، از سازمان‌های غیردولتی و کنشگران حقوق بشر که در تهیه این گزارش همکاری کرده‌اند، قدردانی کرده است.
خانم مای ساتو هفته آینده در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل یافته‌های خود را با اعضای این شورا به بحث خواهد گذاشت و از جامعه جهانی خواسته است تا برای مقابله با سرکوب آزادی‌های مدنی و سیاسی در ایران اقدامات فوری انجام دهد.