بیانیه جمعیت حقوق بشر آذربایجان ارک با تأیید دبیر کل در پنجاه ششمین دوره شورای حقوق بشر سازمان ملل منتشر شد.
مقامات ایرانی از تغییرات اقلیمی بهعنوان بهانهای برای پوشاندن ناکامی سیاستهای اقلیمی خود در آذربایجان و ایران استفاده میکنند، بدون اینکه هیچ سیاست تطبیقی را اعمال کنند.
*نکات کلیدی بیانیه
۱. انتقاد از استفاده ابزاری از تغییرات اقلیمی:
– بیانیه ArcDH اشاره میکند که مقامات ایرانی تغییرات اقلیمی را بهعنوان بهانهای برای پوشاندن ناکامیهای سیاستی خود به کار میگیرند. در ایران هیچ سیاست قابلتوجهی برای تطبیق با تغییرات اقلیمی یا کاهش انتشار گازهای گلخانهای اتخاذ نشده است.
۲. عدم رعایت عدالت اقلیمی:
– در این بیانیه تأکید شده که سیاستهای اقلیمی ایران بهطور ناعادلانهای به نفع استانهای مرکزی با جمعیت فارس نشین اجرا میشود و استانهای آذربایجان که ترکنشین هستند، نادیده گرفته می شوند. بهعنوانمثال، قانون هوای پاک ایران (۲۰۱۷) نیروگاههای آلاینده در استانهای مرکزی را به نیروگاههای گازسوز تبدیل کرده، اما این تغییرات در استانهای آذربایجان اعمال نشده است.
۳. بحران دریاچه اورمیه:
– یکی از محورهای اصلی بیانیه، بحران دریاچه اورمیه است. ArcDH بیان میکند که خشک شدن دریاچه اورمیه نتیجه مستقیم سیاستهای نادرست دولت ایران است و نه تغییرات اقلیمی. ساخت بیش از ۴۰ سد در حوزه آبریز این دریاچه که مساحتی حدود ۵۲۰۰۰ کیلومترمربع را پوشش میدهد، بهعنوان دلیل اصلی خشک شدن دریاچه است.
۴. عدم توجه به توصیههای سازمان ملل:
– ایران از ارائه گزارشهای سالانه مناسب در مورد انتشار گازهای گلخانهای و فرآیندهای صنعتی، انرژی و کشاورزی خودداری کرده و اطلاعات کافی در این زمینهها در دسترس نیست. این بیانیه همچنین اشاره میکند که هیچ اقدام قابلتوجهی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای یا تطبیق با تغییرات اقلیمی در ایران صورت نگرفته است.
۵. فقدان اقدامات مؤثر برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای:
– بیانیه ارک بیان میکند که هیچ فرهنگ یا چارچوبی برای فهم و مدیریت ریسکهای تغییرات اقلیمی در ایران وجود ندارد. همچنین، هیچ تعهدی به کاهش انتشار گازها یا برنامههای مؤثری برای تطبیق با تغییرات اقلیمی مشاهده نمیشود.
۶. نمونههای مشخص از تبعیض و سوء مدیریت مقامات ایرانی:
– بیانیه ارک به نمونههایی از سوء مدیریت و تبعیض اشاره میکند، ازجمله اینکه نیروگاههای حرارتی در استانهای آذربایجان با استفاده از نفت خام کار میکنند، درحالیکه در استانهای مرکزی از گاز طبیعی استفاده میشود.
۷. نتیجهگیری و پیامدها:
– نتیجهگیری بیانیه این است که مقامات ایرانی هیچ انگیزهای برای مقابله با مسائل تغییرات اقلیمی ندارند و بهطور سیستماتیک از پیروی از توصیههای سازمان ملل خودداری میکنند. این وضعیت باعث شده است که جامعه آذربایجان در ایران بهشدت آسیبپذیر شود و کشور بهطورکلی برای مواجهه با آیندهای نامشخص آماده نباشد.
* پیامدهای کلی
– فقدان تعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانهای: هیچ قانون یا سیاست قابلتوجهی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای در ایران وجود ندارد.
– عدم وجود برنامههای مؤثر برای تطبیق با تغییرات اقلیمی: هیچ برنامه یا استراتژی مؤثری برای تطبیق با تغییرات اقلیمی در ایران وجود ندارد.
– معلومات ناقص و نادرست: جامعه بهدرستی از مخاطرات و اقدامات لازم برای مقابله با تغییرات اقلیمی آگاه نیست.
– آسیبپذیری جامعه آذربایجان: استانهای آذربایجان به دلیل عدم اجرای سیاستهای عادلانه و مؤثر بهشدت آسیبپذیر شدهاند.