جمعیت حقوق بشر آذربایجان – ارک درباره حقوق بشر آذربایجانی های ساکن در ایران
در ۱۷مین فورم اقلیت های سازمان ملل متحد در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۴ آقای احسان حسینی وکیل آذربایجانی به ایراد سخنرانی پرداخت وی عنوان داشت به دلیل سیاست آسیمیلاسیونی جمهوری اسلامی، حضور آذربایجانی‌های در فضای عمومی ایران کمرنگ شده است.
جمهوری اسلامی سیاست آسیمیلاسیونی را در خصوص تمامی اقلیت‌ها به‌ویژه آذربایجانی‌ها اعمال می کند تا به سیاست “یک زبان، یک ملت” دست یابد. این سیاست تبعیض‌آمیز منجر به نابودی حضور آذربایجانی‌ها در مکان‌های عمومی شده است؛ که برخی از نمونه‌های آن به شرح زیر است:
• اسامی ترکی خیابان‌ها و شهرهای مختلف در استان‌های آذربایجان به‌طور اجباری توسط مقامات تغییر یافته است تا هرگونه اثری از فرهنگ آذربایجانی در این منطقه از بین برود. • آثار تاریخی در آذربایجان عمدتاً یا تخریب شده‌اند یا به‌طور عمدی سو مدیریت شده‌اند که منجر به نابودی آن‌ها شده است.
• نمادهای فرهنگی آذربایجانی‌ها نه در نظام آموزشی مدارس جایگاهی دارند و نه در تقویم‌های ملی.
• تنها زبان رسمی در ایران فارسی است و این سیاست تبعیض‌آمیز میلیون‌ها غیر فارسی‌زبان را از استفاده از زبان مادری خود در مقابل نهادهای دولتی و اداری محروم کرده است.
• نمایش و تأکید بر فرهنگ آذربایجانی‌ها در ایران می‌تواند تحت عنوان “اقدام علیه امنیت ملی” و “وابستگی به جنبش‌های جدایی‌طلب” از سوی قوه قضائیه ایران به اتهامات کیفری منتهی شود.
• سیاست‌های عمومی در شهرهای آذربایجان عمدتاً توسط استانداران غیر منطقه آذربایجانی که توسط دولت مرکزی منصوب شده‌اند، اجرا می‌شود که هیچ‌گونه توجهی به منافع فرهنگی مردم منطقه ندارند.
• مشارکت مردم آذربایجان در فرایند تصمیم‌گیری به‌طور کامل از سوی شورای نگهبان مختل شده است؛ این شورا به‌صورت سیستماتیک کاندیداتوری هزاران فعال سیاسی را که قصد دارند در انتخابات شوراهای شهری در صدها شهر منطقه آذربایجان شرکت کنند، رد می‌کند.