جمعیت حقوق بشر آذربایجان – ارک درباره حقوق بشر آذربایجانی های ساکن در ایران
جمعیت ارک نسبت به فجایع زیست‌محیطی آذربایجان در شورای حقوق بشر سازمان ملل هشدار داد. در پنجاه و هفتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، جمعیت حقوق بشر آذربایجان ارک ArcDH”، نسبت به بحران زیست‌محیطی ناشی از زباله‌های خطرناک و آلودگی رودخانه ها در آذربایجان هشدار داد.
در جریان گفتگوی تعاملی در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد آقای احسان حسین زاده از طرف جمعیت ارک گزارشی از فجایع زیست محیطی آذربایجان ارایه کرد. آقای حسین زاده عنوان داشت ؛ ملت آذربایجان در معرض خطر زباله‌های خطرناکی قرار دارد که بسیاری از رودخانه‌ها و منابع آبی را آلوده کرده و هوای بسیاری از شهرهای منطقه را آلوده کرده‌اند.
با وجود تلاش مقامات ایرانی برای پنهان کردن و انکار این وضعیت فاجعه‌بار، در اینجا نمونه‌های خطرناک از آذربایجان آورده شده است که توسط رسانه‌ها و منابع ما تأیید شده‌اند: هوای شهرهایی مانند تبریز به شدت آلوده است که علت آن سوزاندن مازوت و مدیریت نادرست انرژی است. به دلیل کیفیت بسیار پایین خودروهای تولید شده در ایران و به علت انحصار دولتی صنعت خودرو، هوای تمام شهرهای منطقه آذربایجان بسیار آلوده است. بسیاری از منابع آبی و رودخانه‌ها توسط زباله‌های شیمیایی کارخانه‌های اطراف آلوده شده‌اند؛ این لیست شامل موارد زیر است اما محدود به این‌ها نیست:
رودخانه قره‌سو در اردبیل به‌طور کامل توسط انواع زباله‌های شیمیایی خطرناک آلوده شده است. دلیل اصلی آلودگی، پالایشگاه شهرک صنعتی اردبیل است.
رودخانه ارس به اورانیوم آلوده شده و این موضوع باعث افزایش سرطان در میان مردم آذربایجانی ساکن اطراف رودخانه شده است. بر اساس گزارش‌ها، منبع این آلودگی از نیروگاه هسته‌ای متسامور در ارمنستان نشأت می‌گیرد.
خاک منطقه به دلیل استخراج بی‌رحمانه معادن مانند معادن سونگون یا تیکان‌تپه و مراغه توسط صنایعی مانند کاوه سودا و بسیاری دیگر آلوده شده است که نشان‌دهنده وضعیت فاجعه‌بار زباله‌های خطرناک در آذربایجان است.