جمعیت حقوق بشر آذربایجان – ارک درباره حقوق بشر آذربایجانی های ساکن در ایران
درخواست آزادی مشروط محمود اوجاقلو، فعال مدنی آذربایجانی که در زندان اوین محبوس است، توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران رد شد. قاضی پرونده نیز برای اعزام او به مرخصی، وثیقه سنگینی معادل دو میلیارد تومان تعیین کرده که تأمین آن برای خانواده آقای اوجاقلو امکان‌پذیر نیست.
به گزارش جمعیت حقوق بشر آذربایجان ارک ؛محمود اوجاقلو در ۲۰ آذر ۱۴۰۱ بازداشت و به بند چهار زندان اوین منتقل شد. در تیرماه ۱۴۰۲، شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی او را به ۱۶ سال حبس و مجازات‌های تکمیلی محکوم کرد. با بررسی مجدد پرونده در شهریور ۱۴۰۲، دادگاه تجدیدنظر به ریاست قضات عباسعلی حوزان و خسرو خلیلی مهدیرجی، حکم او را به ۱۱ سال حبس تعزیری کاهش داد؛ از جمله پنج سال به اتهام “اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم”، یک سال برای “تبلیغ علیه نظام” و پنج سال به اتهام “تحریک مردم به جنگ و کشتار با هدف برهم زدن امنیت کشور.” اوجاقلو از اتهام “عضویت در گروه‌های مخالف نظام” تبرئه شد.
بر اساس این حکم، او به مدت دو سال از عضویت در احزاب، فعالیت در فضای مجازی و خروج از کشور منع شده است. همچنین، تمامی حساب‌های کاربری او در شبکه‌های اجتماعی باید مسدود شوند. افزون بر این، او موظف به مطالعه و خلاصه‌نویسی کتاب‌هایی در حوزه تاریخ و فرهنگ آذربایجان شده است.
پیش تر ، درخواست اعاده دادرسی محمود اوجاقلو نیز توسط شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور رد شده بود . او سابقه بازداشت و احضارهای متعدد به دلیل فعالیت‌های مدنی دارد. جمعیت ارک؛اتهاماتی مانند “اجتماع و تبانی” و “تبلیغ علیه نظام” به دلیل فعالیت‌های مدنی او در راستای حمایت از حقوق آذربایجانی های ایران مطرح شده است. این موارد نقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر به شمار می‌رود، که آزادی بیان و مشارکت در فعالیت‌های مدنی را تضمین می‌کند. همچنین محرومیت دو ساله از فعالیت سیاسی، فضای مجازی و خروج از کشور و همچنین الزام به مطالعه و خلاصه‌نویسی کتاب‌ها، با اصل منع مجازات‌های غیرانسانی و تحقیرآمیز (ماده ۵ اعلامیه اعلامیه جهانی حقوق بشر) مغایرت دارد. این تحریم‌ها تلاشی برای تحقیر و کنترل آزادی‌های فکری و فعالیت‌های مدنی اوجاقلو است.این نقض حقوق اساسی، نگرانی‌های گسترده‌ای در میان فعالان حقوق بشر برانگیخته است. جمعیت حقوق بشر آذربایجان (ارک) در پنجاه و هفتمین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل به وضعیت اوجاقلو اشاره کرده و از مقامات بین‌المللی خواستار حمایت از حقوق قانونی و انسانی این زندانی آذربایجانی شده است.